Adresowanie względne, bezwzględne i mieszane

Wiele formuł w Excelu zawiera odniesienia do innych komórek, dzięki czemu możliwe jest szybkie aktualizowanie obliczanego wyniku. Aby móc przeprowadzać dokładniejsze i bardziej złożone obliczenia należy zrozumieć, na czym polega adresowanie komórek.

Wyróżniamy trzy główne rodzaje adresowania: bezwględne, względne oraz mieszane.

Adresowanie względne

Najprostszy i najbardziej podstawowy wariant adresowania to adresowanie względne.

Przykład:

W komórce D2 znajdują się odwołania do dwóch komórek: B2 i C2 – jest to właśnie adresowanie względne. W przypadku tego typu adresowania wraz z przesuwaniem formuły do innych komórek, adres komórek będzie zmieniany:

Jak widać na powyższym przykładzie, po przeciągnięciu formuły od D3 do D6, adres komórek odpowiednio się zmienił: w kolumnie D3 było to B3*C3, w D4 – B4*C4, itd.

Adresowanie bezwzględne

Przeciwieństwem odwołań względnych są odwołania bezwzględne. Bez względu na to, gdzie kopiowana jest formuła zawierająca odwołania bezwzględne, adres komórek pozostaje niezmienny.

Bezwzględne odwołania do komórek są bardzo często stosowane w przypadku, gdy kalkulacja w arkuszu Excela zawiera stałe wartości, takie jak np. stopy procentowe lub kurs wymiany walut. Dzięki używaniu bezwzględnego adresowania Excel dostaje od nas informację, żeby za każdym razem używać konkretnych komórek bez względu na to, gdzie zostanie wpisana formuła.

Odwołanie bezwzględne jest tworzone poprzez dodanie znaku $ przed literą oznaczającą kolumnę, lub numerem wiersza:

Jak wcześniej wspomniałam, dzięki adresowaniu bezwzględnemu możemy przeciągać lub kopiować formuły w dowolne miejsca arkusza bez konieczności manualnej zmiany adresu użytego w formule.

Poniższy przykład pokazuje to w praktyce. Po przeciągnięciu formuły w dół od C4 do C15, w każdym wierszu formuła zwraca iloczyn komórki B1 oraz odpowiedniej dla wiersza komórki w kolumnie B określającej ilość sprzedanych sztuk w danym miesiącu:

Adresowanie mieszane

Adresowanie mieszane zawiera w sobie elementy adresowania względnego i bezwzględnego. Polega na umieszczeniu znaku $ tylko przed literą kolumny lub numerem wiersza.

Przykłady:
$A1 – odwołanie do kolumny A
A$1 – odwołanie do wiersza 1

Odniesienia mieszane są stosowane, gdy w danym arkuszu chcemy skonfigurować formuły, które będą kopiowane między różnymi wierszami i kolumnami. Dzięki takim odniesieniom nie będzie potrzeby manualnego dostosowywania parametrów funkcji po zmianie jej lokalizacji w arkuszu.

Przykład:

Chcemy obliczyć jaka będzie cena kilku produktów po zniżkach: 10%, 15% lub 20%. Jak widać, przy użyciu adresowania względnego (bez $), formuła przeciągnięta z komórki D4 do F4 nie działa poprawnie:

Aby zapobiec takiej sytuacji, należy użyć adresowania mieszanego, blokując kolumnę B, czyli użyć odniesienia w postaci $B4:

W takim przypadku, jeśli przeciągniemy formułę w prawo, to jej pierwszy argument będzie nadal brany z komórki w kolumnie B odpowiedniej dla danego wiersza.

Podobny przykład możemy zaobserwować także przy przeciąganiu formuły w dół. Dzięki utworzeniu mieszanego odniesienia blokującego tylko numer wiersza – D$2 – formuła będzie brała do kalkulacji wartość znajdującą się w drugim wierszu danej kolumny:

Po przeciągnięciu w bok, zauważymy, że formuła nadal bierze wartość z drugiego wiersza odpowiednio dla kolumn E i F:

Wskazówka:
Zamiast wpisywać ręcznie znak $ przed oznaczeniem kolumny/wiersza można zaznaczyć daną kolumnę i wcisnąć klawisz F4.
Pojedyncze wciśnięcie F4: $A$1 – wstawia $ przed kolumną i wierszem;
Podwójne wciśnięcie: A$1 – wstawia $ tylko przed numerem wiersza;
Potrójne wciśnięcie: $A1 – wstawia $ tylko przed oznaczeniem kolumny.
Wciśnięcie klawisza F4 po raz czwarty spowoduje powrót do pierwszego ustawienia, czyli wstawienia $ przed kolumnę i wiersza.